Prof. dr. Midhat Nurkić, specijalista interne medicine i subspecijalista kardiolog iz Centra za kardiologiju Sarajevo, ističe da bi osobe kojima hrkanje ometa san ili dovodi do problema kao što su umor, glavobolja ili nedostatak zraka, smanjenje koncentracije trebale obratiti pažnju na ovo stanje.
Hrkanje
– Hrkanje je uobičajeno stanje koje može poremetiti vaš san, a to se dešava kada vazduh ne može lako da struji kroz nos ili usta. Blago ili povremeno hrkanje obično nije razlog za zabrinutost ali hronično hrkanje može povećati rizik od određenih zdravstvenih stanja poput moždanog udara i srčanog udara – kazao je Nurkić.
Dodaje da je moguće izvršiti testove poput poligrafije ili polisomnografije kako bi se proverila apneja u snu ili druga vrsta poremećaja disanja u snu.
Hrkanje se odnosi na zveckanje, šmrkanje ili gunđanje koje neki ljudi ispuštaju tokom spavanja a to se dešava kada postoji opstrukcija u disajnim putevima.
– Hrkanje je uobičajeno (i normalno) za mnoge ljude, u stvari, skoro svi hrču u nekom trenutku, uključujući bebe i malu djecu. Ali glasno, uznemirujuće hrkanje može ukazivati na apneju u snu – stanje koje uzrokuje da pauzirate disanje tokom spavanja. Ako se hrkanje javlja u kombinaciji s epizodama apneje (prestanak disanja u snu) i drugim simptomima kao što su umor ili razdražljivost, trebali biste razgovarati sa vašim ljekarom. Ljudi koji hrču mogu takođe se mogu bacati i okretati tokom spavanja, probudite se sa suhim ili bolnim grlom. Osjećate umor tokom dana, imate glavobolje, osjećate se neraspoloženo ili razdražljivo, imate poteškoća sa fokusiranjem. Kada dišete, gurate vazduh kroz nos, usta i grlo, a blokada u vašim disajnim putevima može uzrokovati da ova tkiva vibriraju jedno o drugo dok se zrak kreće kroz vaše meko nepce, krajnike i jezik – objašnjava sarajevski stručnjak.
Nekoliko različitih faktora može uzrokovati ovu blokadu dišnih puteva, uključujući, starost, a hrkanje je sve češće starenjem, jer se tonus mišića smanjuje, što dovodi do sužavanja (smanjivanja) dišnih puteva.
Alkohol i sedativi
– Alkohol i sedativi, pića koja sadrže alkohol i određene lijekove opuštaju vaše mišiće, ograničavajući protok zraka kroz nos, usta i grlo. Veliki krajnici ili veliki jezik mogu otežati protok zraka kroz nos i usta, devijacija septuma (kada je hrskavica koja razdvaja vaše nozdrve udaljena od centra) također može blokirati protok zraka – dodaje Nurkić.
Ističe da je hrkanje češće kod muškaraca te da he porodična istorija jako važna.
– Začepljenost nosa zbog alergija i prehlade blokira protok zraka kroz usta i nos, a trudnice također češće hrču zbog hormonalnih promjena. Tjelesna težina je veoma bitan faktor, hrkanje i poremećaji disanja vezani za spavanje češći su kod ljudi koji imaju prekomjernu težinu – ističe Nurkić.
Dodaje da ljekar, koji misli da pacijent možda ima poremećaj spavanja (kao što je apneja za vrijeme spavanja), može preporučiti studiju spavanja (polisomnografiju).
Spavanje
– Možda ćete moći da uradite studiju spavanja kod kuće ili ćete možda morati da provedete noć u centru za spavanje.Studija spavanja procjenjuje aktivnost moždanih talasa, obrasce disanja, uključujući sve periode kada prestanete disati ili udahnete zrak, otkucaje srca i nivoi kiseonika, pokrete tokom spavanja, kao što su pokreti ruku ili nogu ili bacanje i okretanje te cikluse spavanja i hrkanje – ističe Nurkić.
Ističe da zdravstveni radnici koriste širok spektar tretmana za smanjenje hrkanja. Opcija koja je za pacijenta zavisi od nekoliko faktora, uključujući težinu njegovog hrkanja, zdravstvenu istoriju i lične preferencije.
Ovi tretmani mogu uključivati promjene u životnom stilu, promjena položaja spavanja, izbjegavanje pića koja sadrže alkohol i održavanje tjelesne težine koja je zdrava i može smanjiti hrkanje.
– Lijekovi protiv prehlade i alergija ublažavaju začepljenost nosa i pomažu vam da slobodno dišete. Ukliko se na polisomnografiji verificira teži oblik poremećaja disanja onda se preporučuje aparat koji se koristi tokom sna te pomaže u odžavanju prohodnosti disajnih puteva – kazao je.
Na kraju je dodao da je povremeno hrkanje obično bezopasno, ali glasno, ometajuće ili često hrkanje može biti simptom apneje u snu, ozbiljnog poremećaja.
Dugotrajno hrkanje
– Dugotrajno hrkanje povećava rizik od zdravstvenih problema, uključujući smanjen nivo kiseonika u krvi (hipoksija), poteškoće u koncentraciji, umor (osećaj jakog umora tokom dana), srčani udar, visok krvni pritisak, moždani udar, šećernu bolest. Posjetite liječnika ako hrkanje ometa vaš san ili dovodi do problema kao što su umor, glavobolja ili nedostatak zraka. Oni mogu izvršiti testove poput poligrafije ili polisomnografije da vide da li imate apneju u snu ili drugu vrstu poremećaja disanja u snu – poručuje sarajevski kardiolog.